Ai cũng chỉ có 24 giờ một ngày, nhưng mỗi người lại có một kết quả khác nhau trong cuộc sống.

Tôi nhớ lúc còn nhỏ, mọi người cứ bảo tôi rằng bí mật thành công là làm việc chăm chỉ. Nhưng lúc đó, mẹ tôi đã phải làm hai công việc một lúc, nhưng chúng tôi không hề giàu.

Và sau đó, một thời gian sau, nhiều người lại bảo tôi rằng bí mật là ở học vấn. Nếu tôi học hành chăm chỉ, vào được trường đại học tốt, xin được công việc tốt, vậy thì tôi sẽ thành công.

Nhưng tôi biết điều đó cũng không đúng. Bởi vì nhiều người có bằng tiến sĩ, nhưng vẫn phải vật lộn để tìm việc làm.

Có một cái gì đó thiếu sót.

Tôi không biết người giàu thì như thế nào, vậy nên tôi đọc rất nhiều sách. Tích luỹ từng chút kiến thức.

Nhưng chỉ đọc thôi thì chưa đủ, còn phải học từ thực tế. Sau 13 năm làm việc, tôi mới hiểu được điều này.

Tôi biết kiến thức của mình còn hạn chế. Vậy nên tôi tự tạo ra các khuôn mẫu, giúp nhanh chóng hiểu về thành công.

Thành công do biết kiểm soát tài nguyên tốt

Bố mẹ bảo tôi rằng, nếu cứ chơi game, thì sẽ ảnh hưởng xấu tới tương lai. Nhưng thực sự thì những trò như Starcraft và Đế chế – Age of Empires đã đem lại cho tôi khoảng thời gian thú vị.

Đấy là những trò chơi thuộc thể loại chiến thuật, để giành chiến thắng thì bạn cần biết kiểm soát tài nguyên.

Cũng tương tự với cuộc sống thật.

Bạn hãy thử nhớ lại khoảng thời gian học trung học mà xem. Một số người phung phí thời gian để chơi bời, tiệc tùng. Một số người khác thì chăm chỉ học tập và tham gia hoạt động ngoại khoá.

Nói chung, những người học tập chăm chỉ thì thường thành công hơn – mặc dù vẫn có trường hợp ngoại lệ.

Họ thành công hơn, bởi vì họ biết kiểm soát tài nguyên tốt hơn.

Hôm nay, tôi sẽ chia sẻ với bạn một khuôn mẫu, tôi gọi đó là bánh đà hiệu suất.

Đây là một khái niệm từ quyển sách Good to Great. Ban đầu, bạn phải tốn rất nhiều sức để bánh xe di chuyển, nhưng khi nó đã đủ động lực rồi, thì nó có thể tự xoay.

Bạn đã bao giờ nghe người ta nói: “người giàu càng giàu hơn?”

Tôi đã nghiên cứu về hiệu ứng bánh đà. Sau đó tôi kết hợp các tài nguyên mà tôi có: thời gian, năng lượng, sức tập trung, tiền bạc. Tôi cần vận dụng tài nguyên để có đòn bẩy, và sử dụng đòn bẩy đó để đem lại nhiều tài nguyên hơn nữa.

Bánh đà năng suất là một cách để bạn tối đa hoá đòn bẩy cuộc sống.

Tìm Hiểu Và Vận Dụng Bánh Đà Hiệu Suất

Dưới đây, tôi sẽ giải thích cách vận hành của hệ thống này.

Bước 1: Vận dụng tài nguyên thời gian, năng lượng, sức tập trung

Mọi người trong chúng ta đều được ban cho một lượng tài nguyên giống nhau:

1. Thời gian. Bạn có 24 giờ một ngày.

2. Năng lượng. Đây là khả năng làm việc. Đã bao giờ bạn làm việc cả ngày mà không ngủ? Đó là lúc bạn hết năng lượng.

3. Sức tập trung. Khả năng tập trung vào công việc. Đây là một nguồn tài nguyên quan trọng, nhưng lại bị người ta đánh giá thấp. Nếu bạn cứ kiểm tra mạng xã hội vài phút một lần, thì làm sao có thể hoàn thành công việc.

Nếu bạn muốn hoàn thành nhiều công việc hơn, thì 3 nguồn tài nguyên là quan trọng nhất.

Người ta thường bảo rằng ai cũng có 24 giờ một ngày, nhưng nó không đúng.

Có thể khi bạn đi làm, bạn bị kẹt xe mất 3 giờ đồng hồ. Tôi làm việc tại nhà, nên tôi sẽ có nhiều hơn 3 giờ so với bạn.

Trong vài năm tới, tôi dự định sẽ sinh con. Vậy thì lúc đó tài nguyên mà tôi có sẽ ít hơn bây giờ.

Tôi lấy ví dụ, có hai người.

Sarah mà một bà mẹ đơn thân, mỗi ngày đi làm, tốn 3 giờ vì kẹt xe cả đi lẫn về. Mỗi ngày về nhà, cô ấy cảm thấy kiệt sức.

John vừa học xong đại học, và được bố mẹ trợ cấp chi phí sinh hoạt. Quả là một cuộc sống thoải mái.

Như hình trên, John có nhiều khả năng đề hoàn thành công việc tốt hơn.

Đây là sự thật: Cuộc sống không công bằng.

Có người được sinh ra trong một gia đình tồi tệ, lớn lên trong một môi trường nghèo khó. Có người khác thì được sinh ra trong một gia đình hạnh phúc, sung túc.

Giống như chơi đánh bài: bạn không thể biết được mình sẽ được quân bài nào, tốt hay xấu. Nhưng bạn có thể kiểm soát được cách chơi bài của mình.

Trong giai đoạn ban đầu, đừng đặt bản thân ở thế bất lợi.

Nếu bạn vừa học xong đại học, nợ trường học số tiền lên tới 6 con số, mà vẫn không thể xin việc, thì chính là bạn đang chơi trò chơi cuộc sống ở mức khó.

Nếu bạn là một người cha đơn thân ở tuổi 16, thì bạn đang chơi trò chơi cuộc sống ở mức cực khó.

Mỗi ngày bạn phải đưa ra hàng chục quyết định, nên đầu tư tài nguyên vào đâu, kiểm soát tài nguyên như thế nào.

Lãng phí tài nguyên sống là gì? Uổng rượu cả ngày. Lướt Facebook cả ngày… đó là lãng phí tài nguyên.

Đương nhiên là vui, nhưng bạn đang mất dần tài nguyên sống.

Vậy như thế nào là đầu tư tài nguyên? Đó là đầu tư thời gian, năng lương, tiền bạc vào các hoạt động giúp bạn bổ sung tài nguyên, tạo thêm tài nguyên.

Thời gian.

Sử dụng lịch, lên kế hoạch.
Sử dụng ứng dụng giúp chặn các website gây sao nhãng khi làm việc.
Chuẩn bị bữa ăn với số lượng lớn – nấu một lần, ăn hai bữa.

Năng lượng:

Ngủ đủ 8 giờ vào buổi tối.
Tập thể dục ít nhất 3 lần một tuần.
Ăn uống lành mạnh.

Sức tập trung:

Thiền định ít nhất 10 phút một ngày.
Kiểm soát mức độ sử dụng điện thoại và mạng xã hội.
Sử dụng timebox hoặc pomodoro khi làm việc.

Sarah là một bà mẹ đơn thân, không có nhiều tài nguyên. Nhưng cô ấy có thể luyện tập để có các thói quen tốt hơn, và xây dựng hệ thống làm việc để có nhiều tài nguyên hơn.

Phương thức này bắt buộc cần có chút kỷ luật.

Tôi sẽ nói thẳng với bạn luôn là nó không hề dễ dàng.

Đôi khi, tôi không muốn tập gym mà chỉ muốn chơi game. Đôi khi tôi muốn thức đêm để xem phim, chứ không muốn ngủ đủ giấc.

Nhưng tôi tập trung vào mục tiêu và giữ vững kỷ luật. Tôi nhận ra rằng các thói quen xấu đang dần cướp đi tương lai mà tôi muốn.

Vậy nên, bước đầu tiên là tăng tối đa các nguồn lực hiện có.

Mỗi ngày, bạn có bao nhiêu thời gian, năng lượng, sức tập trung?

Hãy biến chúng thành nguồn tài nguyên thứ 4: tiền.

Bước 2: Sử dụng tài nguyên và công việc để tạo ra tiền

Bạn đặt các tài nguyên của mình (thời gian, năng lượng, sự tập trung) vào một cái Máy (công việc hoặc kinh doanh), và kết quả là sẽ tạo ra tiền.

Không phải công việc nào cũng đem lại số tiền như nhau. Hai người bỏ ra cùng một công sức tương tự, nhưng lại được trả lương khác nhau.

Một nhà tư vấn có thể tính phí $100 một giờ, nhưng một nhà tư vấn khác lại có thể tính phí $10.000 một giờ.

Để được trả nhiều tiền hơn thì không phải cứ ngủ dậy là có. Dưới đây là một số chiến thuật để giúp bạn được trả lương nhiều hơn.

• Đầu tư vào giáo dục, học kiến thức.
• Trong công việc hiện tại, đàm phán để được trả lương cao hơn.
• Chuyển sang một công ty khác trả nhiều tiền hơn.
• Đầu tư thời gian để cải tiến kỹ năng.
• …

Cuộc sống không công bằng.

Ghi chú: Mặc dù xét theo quan điểm là có luân hồi, và những bằng chứng luân hồi đã xuất hiện, thì cuộc sống là rất công bằng. Những gì đạt được trong kiếp này đều là kết quả từ những kiếp trước. Tuy nhiên, rất nhiều bạn đọc không tin về luân hồi, vậy nên tôi sẽ viết theo kiểu “không có luân hồi”.

Nhắc lại lần nữa, cuộc sống không công bằng.

Tôi làm việc với một lập trình viên ở Romania và trả anh ta khoảng $25 một giờ. Anh chàng này rất thông minh.

Nếu anh ấy được sinh ra và lớn lên ở USA, biết đâu anh ta có thể kiếm được khoảng $200.000 một năm. Nhưng vì anh lập trình viên này ở Romania, nên mặc dù anh ta rất thông minh, anh ấy cũng chỉ được vậy thôi.

Bước 3: Sử dụng tiền bạc tốt hơn

Nhiều người nói tiền không mua được hạnh phúc, hoặc tiền không quan trọng. Có thể họ không thể vươn lên trong cuộc sống, và họ nói câu “tiền không mua được hạnh phúc” để làm cái cớ cho sự không tiến bộ của mình.

Tiền không phải tốt, cũng chẳng phải xấu, nó chỉ là một dạng tài nguyên.

Không may là, không có ai dạy chúng ta cách kiểm soát tiền bạc. Không phải đơn giản chỉ là dùng bảng tính.

Tiền còn có nhiều nghĩa nữa:

• Tiền có thể là cơ hội.
• Tiền có thể dùng để khoe khoang.
• Tiền có thể là để dự phòng cho tương lai.

Để có trách nghiệm với tiền, thì bạn cần sống giản dị đi một tý.

Cho dù bạn kiếm được nhiều tiền, nhưng nếu bạn không thể kiểm soát thói quen tiêu sài phung phí, thì sớm muộn gì cũng vỡ nợ.

Bạn đã từng nghe về các luật sư, vận động viên phải gặp tình cảnh cháy túi chưa? Họ có lương cao, nhưng họ tiêu pha còn nhiều hơn tiền lương nhận được.

Nếu bạn học được khả năng tiết kiệm tiền, thì bạn sẽ có khả năng tạo nên sự khác biệt.

Sự khác biệt = thu nhập – chi phí.

Đây là một ví dụ thực từ cuộc sống của tôi.

Năm 2008 của tôi

• Thu nhập hàng tháng đã trừ thuế: $2400
• Chi phí tiêu dùng hàng tháng: $1800
• Khác biệt: $600

Một đứa 22 tuổi, được dư $600 một tháng.

Tôi đã không tiêu $600 để mua quần áo mới, iPhone 1, chơi game, thuê phòng trọ đẹp hơn.

Thay vào đó, tôi đầu tư $600 đấy vào affiliate marketing.

Điều này rất khó đối với nhiều người, bởi vì họ không thể suy nghĩ dài hạn. Tại sao phải chuẩn bị cho việc về hưu vào 40 năm sau, trong khi bạn có thể dùng $100 để ăn nhà hàng.

Ai biết nghĩ dài hạn, người đó thắng.

Đa số người ta đều không có đòn bẩy. Họ đổi thời gian, tiền bạc, sự tập trung để lấy tiền. Sau đó họ tiêu luôn số tiền đó.

Và cái vòng tròn này cứ lặp đi lặp lại mãi, và họ không thể nghỉ hưu trong yên bình.

Bước 4: Đầu tư tiền để tạo nhiều đòn bẩy

Đòn bẩy có sức mạnh lớn – đó là cách để làm được nhiều việc hơn, trong cùng một khoảng thời gian, công sức.

Giả sử bạn phải di chuyển một vật nặng 40kg, thì sẽ rất khó khăn. Nhưng nếu bạn đặt vật đó lên một cái bàn đẩy hàng, bạn có thể di chuyển nó mà chẳng tốn nhiều công sức.

Bàn đẩy hàng là một khái niệm về đòn bẩy.

Bạn có thể dùng tiền để tạo đòn bẩy.

Có ba cách chính, là đầu tư, hệ thống, và tài nguyên con người.

Đầu tư.

Chắc bạn cũng đã biết đầu tư nghĩa là gì.

Có nhiều cách đầu tư, bao gồm cổ phiếu, bất động sản, tiền ảo, trái phiếu, vàng, kinh doanh.

(Tiền) x (Thời gian) x (Phương pháp đầu tư) x (rủi ro) = Nhiều tiền hơn.

Nếu bạn muốn đầu tư, hãy nghĩ xem bạn có thể bỏ bao nhiêu tài nguyên cho nó.

Tôi thích đầu tư vào các quỹ chỉ số Vanguard. Vài năm trước tôi có học đầu tư. 

Nhưng tôi cũng không nghĩ nhiều về nó. Tôi không tốn nhiều thời gian. Tôi thích tập trung vào kinh doanh – vì đó là điểm mạnh của tôi.

Tuy nhiên, tôi thấy có người đi đầu tư, nhưng họ lại không nghiên cứu nhiều, thì đó là một thảm hoạ.

Một người bạn của tôi đầu tư vào một hộp đêm. Tôi đoán anh ấy chỉ muốn được trở thành một “ông chủ quán”.

Đó quả là một khoản đầu tư lãng phí. Anh ấy còn phung phí tài nguyên khi làm việc trong hộp đêm, và bỏ quên công việc kinh doanh thật sự của mình.

Hệ thống và công nghệ

Chúng ta đang sống trong thời đại công nghệ. Bạn có thể đầu tư tiền vào công nghệ, để có thêm tài nguyên.

Một vài ví dụ:

• Ngày xưa người ta giặt quần áo bằng tay. Bây giờ bạn có thể mua máy giặt và máy sấy.
• Nếu bạn có một doanh nghiệp, bạn có thể đầu tư vào các công nghệ tự động hoá. Một nhà hàng có thể tiết kiệm rất nhiều tiền vì có hệ thống đặt chỗ ngồi OpenTable.
• Xe tự lái. Tôi không sở hữu xe Tesla, tôi không biết công nghệ lái tự động như thế nào. Nhưng tưởng tượng mà xem, xe tự lại có thể giúp bạn tiếp kiệm rất nhiều tài nguyên. Bạn có thể nằm ngủ ở ghế sau, hoặc trả lời email, còn chiếc xe cứ tự động chở bạn đi khắp mọi nơi.

Tài nguyên con người

Tài nguyên của bạn là có giới hạn.

Tin vui là bạn có thể bỏ tiền ra để thuê tài nguyên của người khác.

Một ví dụ trong cuộc sống của tôi:

• Dọn dẹp nhà cửa: Mỗi chủ nhật, có một người giúp việc đến giúp tôi dọn dẹp trong vòng 4 giờ. Tôi trả cho họ $100, và tôi có thêm 4 giờ để tập trung vào những đòn bẩy cao hơn, như là lên kế hoạch, hoặc là nghỉ ngơi.
• Người trông trẻ: Việc nuôi con sẽ tốn rất nhiều công sức, khó nhọc. Chúng tôi đã lên kế hoạch tuyển dụng người trông trẻ để giúp vợ chồng bớt khó nhọc.
• Nhân viên: Nhân viên là đòn bẩy rất lớn. Giả sử bạn thuê một nhân viên với giá $40.000 một năm. Thì bạn sẽ nắm trong tay tài nguyên của họ: thời gian, năng lượng, sức tập trung, kỹ năng chuyên môn.

Bước 5: Sử dụng đòn bẩy để tạo ra nhiều tài nguyên hơn

Như bạn thấy, vào khoảng hơn một thập kỷ trước, tôi làm nhân viên từ 9 giờ sáng tới 5 giờ chiều, đổi thời gian lấy tiền bạc.

Sau khi đi qua hành trình đầy gian khổ, tôi đã đến được ngày hôm nay. Tôi có nhiều tài nguyên hơn so với tôi vào nhiều năm trước.

Đó là bởi vì tôi dùng tiền làm đòn bẩy để tạo nên hệ thống, và mua tài nguyên của người khác.

Bây giờ, hãy tưởng tượng, với một tỷ phú thì điều này sẽ như thế nào.

Giả sử với Jeff Bezos, mặc dù ông này đang đi chơi, nhưng lại đang vận dụng đòn bẩy là tài nguyên, kiến thức của hơn 750.000 người.

Có hàng nghìn mọt sách làm việc cho ông ta ở Seattle, hàng nghìn tài xế đang phân phối sản phẩm, bạn và những người marketer như chúng ta đang làm cho tài sản của ông ta càng có giá trị hơn, bằng cách viết review cho sản phẩm trên Amazon.

Bạn có thể làm giàu từ thời gian và công sức của mình, như là làm cố vấn hoặc luật sư. Tất nhiên là bạn có thể giàu có với cách này.

Nhưng tài nguyên của bạn là có hạn, bạn cũng phải đi ngủ.

Nhưng nếu bạn đầu tư vào máy móc, công nghệ, hệ thống, thì chúng dường như không có giới hạn. Chúng có thể làm việc không mệt mỏi, và không bị bệnh do nhiễm virus.

Bước cuối cùng của bánh đà là bạn có thêm nhiều tài nguyên hơn so với trước đây.

Bạn có nhiều tài nguyên hơn, bạn có thể làm việc ở cấp độ cao hơn so với trước đây:

• Bạn có thời gian để lên kế hoạch, tìm chiến thuật, tư duy suy nghĩ.
• Bạn khoẻ mạnh hơn người bình thường bởi vì bạn có nhiều thời gian để nghỉ ngơi.
• Bạn có thêm thời gian cho các việc quan trọng khác, như là dành thời gian cho gia đình, dành thời gian cho sở thích.

Có các cấp độ của việc vận dụng đòn bẩy.

Với mỗi cấp độ, bạn có nhiều sức mạnh hơn.

Cấp độ 1: Người giúp việc đến dọn nhà một tháng một lần.
Cấp độ 5: Người giúp vệc đến dọn nhà mỗi tuần một lần.
Cấp độ 10: Thuê nhiều người giúp việc trong nhà.

Cấp độ 1: Thuê người trên Fiver để giúp viết code.
Cấp độ 5: Thuê một lập trình viên tuyệt vời để làm việc trong team.
Cấp độ 10: Thuê những lập trình viên hàng đầu, cho họ quản lý một team nhỏ, và tự hoàn thành dự án.

Người giàu càng giàu hơn.

Trường Hợp Hiệu Ứng Bánh Đà Bị Phá Vỡ

Nói dễ hơn làm, khi bạn thực thi kế hoạch, thì có những trường hợp sẽ làm bạn thất bại.

Vậy khi nào bạn có thể thua.

Có một trường hợp, là bạn thua nếu cố gắng chơi “trò chơi trạng thái”.

Trò chơi trạng thái, là khi bạn khoe với thế giới biết rằng bạn đang làm tốt như thế nào. Bạn biết tôi nói về điều gì mà, có những người cứ liên tục khoe về xe mới, nhà mới, họ khoe khoang những chuyến du lịch.

Nghe này, nếu bạn có thì bạn khoe, có gì đâu, đó là bình thường, điều đó hoàn toàn ok. Nhưng có người chỉ có $100k, mà lại bỏ ra $70k để mua xe.

Đáng ra họ nên đầu tư $70k đó để tạo nhiều đòn bẩy hơn. Họ có thể mua xe vào một năm sau, khi họ có level cao hơn.

Vậy nên, đừng chơi trò chơi trạng thái, nó làm bạn phân tâm, khó có thể xây dựng sự giàu có thật sự.

Đừng cố tỏ ra giàu có… hãy cố gắng để giàu có thật sự.

Đầu tư quá nhiều tiền, nhưng không thu lại đủ lợi nhuận.

Bạn bỏ ra $65k một năm để thuê trợ lý ảo. Họ giúp bạn tiết kiệm một lượng lớn thời gian và năng lượng.

Thế là bạn có khá nhiều thời gian rảnh rỗi, nhưng trong quãng thời gian đó, bạn không làm được việc gì hiệu suất cả.

Đó là đang lãng phí tiền.

Bạn làm việc, hoặc kinh doanh nhưng không thu về đủ lợi nhuận.

Bạn bỏ ra 14 giờ một ngày cho công việc của mình. Bạn đổ máu, mồ hôi, nước mắt. Nhưng bạn chỉ được trả lương $50k một năm.

Hoặc bạn dành hết sức để điều hành doanh nghiệp, nhưng năm nào cũng thua lỗ.

Vậy nên, nếu công việc không đem lại đủ lợi nhuận, thì bánh đà sẽ không hiệu quả.

Hiểu Và Vận Dụng Bánh Đà Năng Suất

Lúc đầu, khái niệm này sẽ rất khó hiểu.

Nhưng mà, cái gì cần thuê thì phải thuê. Nhiều người không hiểu được tại sao nên thuê người giúp việc? Cho vợ dọn nhà hàng ngày là được mà?

Nếu bạn làm kinh doanh, thì bạn sẽ hiểu cảm giác của “chiến binh đơn độc”. Rất khó để tin tưởng người khác để họ chăm sóc con cho bạn, rất khó để tin tưởng nhân viên chạy chiến dịch quảng cáo cho bạn.

Nhưng bạn không thể làm tất cả đâu, sức người có hạn. Vậy nên, bạn cần biết cách vận dụng bánh đà, để có thể hoàn thành nhiều việc hơn, kiếm nhiều tiền hơn, giàu có hơn.

Chúc bạn thành công.